BRCA 1/2 & Πρόληψη: Είναι Ασφαλής η Ορμονοθεραπεία μετά την Ωοθηκεκτομή;

Τα αποτελέσματα της μελέτης συνοψίζουν: Η Έλενα Φούντζηλα, MD, PhD και η Ηλέκτρα Σοφού, PhD

Η προφυλακτική αμφοτερόπλευρη σαλπιγγεκτομή-ωοθηκεκτομή (αφαίρεση ωοθηκών και σαλπίγγων) συνιστάται στις γυναίκες που είναι φορείς μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA1/BRCA2 για την πρόληψη του καρκίνου των ωοθηκών, αφού τα γονίδια αυτά σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού και των ωοθηκών. Ωστόσο, η χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών προκαλεί πρώιμη εμμηνόπαυση, η οποία συνοδεύεται από διάφορα -συχνά δυσάρεστα- συμπτώματα (εξάψεις, νυχτερινή εφίδρωση, οστεοπόρωση κ.α.). Για την ανακούφιση αυτών των συμπτωμάτων, συστήνεται σε πολλές γυναίκες η χρήση ορμονοθεραπείας (HRT).  

Πώς επηρεάζει η Ορμονοθεραπεία τον κίνδυνο εμφάνισης Καρκίνου του Μαστού;

Αλλά πώς επηρεάζει η ορμονοθεραπεία τον κίνδυνο εμφάνισης για καρκίνο του μαστού; Διαφορετικές μελέτες εξέτασαν ακριβώς αυτή τη συσχέτιση. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως η χρήση ορμονοθεραπείας δεν φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού σε γυναίκες με μεταλλάξεις στα BRCA1/2, τουλάχιστον σε αυτές κάτω των 45 ετών και με την προϋπόθεση ότι η θεραπεία είναι βραχυχρόνια. Στις γυναίκες άνω των 45 όταν υποβάλλονται σε προφυλακτική αφαίρεση ωοθηκών, η χρήση ορμονοθεραπείας μπορεί να σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του μαστού σε σχέση με τις νεότερες γυναίκες, ωστόσο περαιτέρω έρευνα είναι απαραίτητη για την κατανόηση των μακροχρόνιων επιπτώσεων της ορμονοθεραπείας.  

Συνολικά, τα ευρήματα δείχνουν πως, τουλάχιστον για τις νεαρές γυναίκες-φορείς μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA1/2, η προστατευτική επίδραση της αμφοτερόπλευρης σαλπιγγεκτομής-ωοθηκεκτομής στον κίνδυνο καρκίνου του μαστού παραμένει ανεπηρέαστη από τη βραχυπρόθεσμη χρήση ορμονοθεραπείας, η οποία όμως βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των γυναικών αυτών που βιώνουν πρόωρη εμμηνόπαυση. Ωστόσο, τα ευρήματα επισημαίνουν επίσης την ανάγκη για εξατομικευμένες προσεγγίσεις στη θεραπεία και την πρόληψη, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες και χαρακτηριστικά κάθε ασθενούς.

Πηγή:

1.Kotsopoulos J, Gronwald J, Karlan BY, et al. Hormone Replacement Therapy After Oophorectomy and Breast Cancer Risk Among BRCA1 Mutation Carriers. JAMA Oncol. 2018;4(8):1059–1065. (https://doi:10.1001/jamaoncol.2018.0211

2. Michaelson-Cohen, Rachel et al.Breast cancer risk and hormone replacement therapy among BRCA carriers after risk-reducing salpingo-oophorectomy. Eur.J.Ca. 2021;148:95 – 102 (DOI: 10.1016/j.ejca.2021.02.007)

3. T.R Rebbeck et al., Effect of Short-Term Hormone Replacement Therapy on Breast Cancer Risk Reduction After Bilateral Prophylactic Oophorectomy in BRCA1 and BRCA2 Mutation Carriers: The PROSE Study Group. JCO (2005); 23:7804-7810. (DOI: 10.1200/JCO.2004.00.8151)